A. Qasımov - 28 May Müstəqillik Günü
Gundem
Oxunub: 2 835
28 may 2014 | 07:58
Bu gün Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 93-cü ili tamam olur. 1918-ci il mayın 28-də qazanılmış istiqlaliyyətin ömrü cəmi 23 ay sürsə də, müstəqilliyə aparan yol heç də asan olmayıb.
A. Qasımov - 28 May Müstəqillik Günü

Bu, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin banisi Məmməd Əmin Rəsulzadənin mübarizəsinin başlıca şüarı idi. 1918-ci ilin mayın 28-də azərbaycanlılar ilk dəfə olaraq demokratik prinsiplərə söykənən milli-mədəni əsaslara dayanıqlı dövlət qurdular. Bu, bütün Şərq və Türk dünyasında ilk demokratik xalq cümhuriyyəti idi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılmasında Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Əli Mərdanbəy Topçubaşov, Fətəlixan Xoyski kimi dahi şəxsiyyətlərin böyük əməyi olub.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti xüsusən təhsilin, mədəniyyətin, ədəbiyyat və incəsənətin inkişafı sahəsində fəaliyyəti ilə yadda qalmışdır. Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi tədbirlərdən biri tədris müəssisələrinin milliləşdirilməsi oldu. 1919-cu il sentyabrın 1-də Azərbaycan parlamenti Dövlət Universitetinin təşkili haqqında qanun qəbul etdi və bununla milli təhsil ocağının əsası qoyuldu.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Avropanın demokratik dəyərləri ilə Şərq mədəniyyətinin xüsusiyyətlərini üzvi şəkildə birləşdirən yeni dövlət və cəmiyyət nümunəsi idi. Cəmi 23 ay fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, ilk respublika dövründə həyata keçirilən tədbirlər müstəqil dövlətçiliyimizin əsaslarının yaradılması və gələcək inkişaf yolunun müəyyənləşdirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb etdi. Demokratik hüquq və azadlıqların bərqərar olması, etnik və dini mənsubiyyətdən asılı olmayaraq bütün vətəndaşların bərabər hüquqlarının tanınması, hətta bir çox Avropa ölkəsindən daha əvvəl qadınlara seçki hüququnun verilməsi, Azərbaycan dilinin dövlət dili elan edilməsi, təhsil və mədəniyyətin inkişafına xüsusi diqqət göstərilməsi, nizami milli ordunun, təhlükəsizlik strukturlarının qurulması və sair işlər Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin yürütdüyü siyasətin miqyasını, mahiyyət və mənasını əyani şəkildə səciyyələndirir.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti xüsusən təhsilin, mədəniyyətin, ədəbiyyat və incəsənətin inkişafı sahəsində fəaliyyəti ilə yadda qalmışdır. Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi tədbirlərdən biri tədris müəssisələrinin milliləşdirilməsi oldu. 1919-cu il sentyabrın 1-də Azərbaycan parlamenti Dövlət Universitetinin təşkili haqqında qanun qəbul etdi və bununla milli təhsil ocağının əsası qoyuldu.
Demokratik Respublika dövründə kitabxana və muzey işinin quruluşunda böyük yeniliklər edilmişdir. Azərbaycan hökuməti geniş oxucu kütləsinin ehtiyaclarını ödəmək üçün Bakıda ümumi kitabxana təşkil etmək məsələsini qaldırmışdır. 1920-ci ilin apreli üçün Azərbaycanda 95 min nüsxə kitab fondu olan 11 kitabxana var idi.
AXC dövründə Azərbaycanda ilk muzey İstiqlal muzeyi təşkil olunmuşdur. Eyni zamanda Bakıda etnoqrafiya muzeyinin yaradılması haqqında Maarif Nazirliyi qarşısında məsələ qaldırılmışdır. Xalq Cümhuriyyətinin zəngin və rəngarəng, orijinal mətbuatı olmuşdur. 1918-20-ci illərdə Bakıda, Gəncədə və respublikanın digər şəhərlərində onlarca qəzet və jurnal nəşr olunmuşdur.
İstiqlal dövrü milli teatr sənətinin, poeziyanın, dramaturgiyanın ümumiyyətlə incəsənətin inkişafında çox mühüm və maraqlı bir dövrdür. 1918-ci ilin oktyabrında Bakıda Hacıbəyli qardaşları tərəfindən teatr truppası yaradılmışdır. Azərbaycan hökuməti türk teatr truppasını öz himayəsinə almışdır. Ümumiyyətlə istiqlal dövrü teatrın inkişafında əsaslı keyfiyyət dəyişiklikləri, dövlətin teatr sənətinə fəal yardımı teatrın cəmiyyətin həyatında rolunu artması ilə əlamətdardır.

Siyəzən Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı cənab Arif Qasımov
Bu gün, 16:00
Sabah yağış yağacaq, külək əsəcək
Bu gün, 15:30
Türkiyədə naməlum obyekt göründü: aeroportun fəaliyyəti dayandırıldı
Bu gün, 14:25
Əhalinin və əczaçılıq müəssisələrinin nəzərinə!
Bu gün, 13:52
İlham Əliyev yenidən MOK-un prezidenti seçildi
Bu gün, 13:36
Peskov: Putin Zelenski ilə danışıqlara hazırdır
Bu gün, 13:08
Mirsaleh Seyidov rəisi işdən çıxardı - Yeni təyinat
Bu gün, 13:03
Prezident və birinci xanım Ağdamda - YENİLƏNİB
Bu gün, 12:11
Hərbi cinayətlər törətməkdə təqsirləndirilən erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
Bu gün, 12:07
Danışıqlar start götürdü: Ər-Riyadda Putin-Tramp başlanğıcı
Bu gün, 12:02
İlham Əliyev Qambiya prezidentini təbrik edib
Bu gün, 11:15
Ərdoğanla Zelenski Putini KÜNCƏ SIXIŞDIRDI: DÜNYA ŞOKDA! – yeni sülh MODELİ
Bu gün, 11:08
İlon Maskın ŞOK PLANI: Ora robotlar GÖNDƏRİR
Bu gün, 10:57
100 qadının fotoları ilə söyüşlü videolar paylaşmışdı - Həbs edildi
Bu gün, 10:50
Azərbaycandakı dini konfessiyalar Trampa məktub ünvanladı
Bu gün, 10:21
Daha bir qanunsuz tikili söküldü - Video
Bu gün, 10:05
Ödənişli yoldan istifadə edənlər üçün yenilik - Video
Bu gün, 09:56
Rusiya ilə razılaşma olsa, qoşun göndərməyə hazırıq - İlk açıq bəyanat
Bu gün, 09:38
Suriyada Əl-Qaidə liderlərindən biri öldürülüb - Tramp
Bu gün, 09:11
Tramp Ukrayna müharibəsi planı ilə şoka sala bilər – İDDİA
Bu gün, 09:00
Mehridən dəhliz alacaqdıq... - Əliyevdən İrəvana tarixi zərbə
Dünən, 16:00
Bakıya bu tarixdə güclü qar gəlir!
Dünən, 15:30
Azərbaycada uşaqlara görə dövlətdən 120 manat almaq olar - Bu şərtlə...
Dünən, 14:07
Prezident təsdiqlədi: bu qida məhsullarını satanlar 10 ilədək həbs olunacaq
Dünən, 14:02
Prezident qanun imzaladı
Dünən, 13:36
Yeganə plandır, imkan versinlər ki, getsinlər - Netanyahu
Dünən, 13:27
BDYPİ sürücülərə xəbərdarlıq edib
Dünən, 13:01
ABŞ Ukraynada münaqişənin bitdiyini elan edib