Tufan v&#601; ild&#305;r&#305;m

Güllələnən icra başçısının qızına da Şuşada ev verildi - FOTO

Prezident İlham Əliyev Qarabağda möhtəşəm tunelin açılışını etdi: qürurverici GÖRÜNTÜLƏR

Prezident İlham Əliyev Əhmədbəyli-Füzuli-Şuşa avtomobil yolunda görülən işlərlə tanış olub

Prezidentdən Heydər Əliyevlə bağlı paylaşım

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür

İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Həzi Aslanovun məzarını ziyarət ediblər

Prezident onları təltif etdi - FOTO

Ermənistanda hərbi qiyam və çevriliş ssenarisi önə çıxır: Qarabağ klanı ordunu İrəvanın "işğal"ına çağırır

Tufan və ildırım

Maraqli

Oxunub: 1 452

15 sen 2014 | 13:05

TUFAN-buludlar və yer səthi arasında təkrarlanan elektik boşalması, səs hadisəsi, güclü yağıntı və bəzən ildırımla müşaiyət olunan güclü yağış dumanı ilə əlaqədar olan atmosfer hadisəsidir. İLDIRIM � bulud topalarından elektrostatik yüklərinin boşalmasıdır, ani şimşək, qəfil və çox güclü səslə müşayiət olunur.

İldırım boşalması böyük gərginliyin yaranması ilə xarakterizə olunur. Onun temperaturu 300 000 dərəcəyə qədər yüksəlir. İldırım vurması zamanı ağac parçalana və hətta yana bilər. Ağacın parçalanmasına səbəb oduncağın daxilindəki nəmişliyin ani olaraq, buxarlanması nəticəsində baş verir.
İldırımın birbaşa insanın üstünə düşməsi ölüm ilə nəticələnə bilər. Hər il dünyada ildırım vurmasından təxminən 3000 insan həlak olur.
İldırım zərbəsi adətən hara dəyir? Statik elektrik boşalması müqavimətin ən aşağı səviyyədə olması nəticəsində baş verir. Beləliklə, ən yuxarı yüksəklikdə olan obyekt ilə bulud topası arasında məsafə azdırsa, deməli elektrik müqaviməti də aşağıdır. Buna uyğun olaraq da, ildırım zərbəsi ilk növbədə ən hündürdə olan obyektə (ağac, dirək və s.) dəyir.

Qabaqlayıcı tədbirləri

Fırtınalar (tufan, tayfun) güclü küləklər nəticəsində meydana gələn təbii hadisə-lərdən biridir. Yağışla birlikdə əsən şiddətli küləklər Tufan, quraq və yağışsız havada əsən küləklər isə Tayfun adlanır.
Ümumi təcili xəbərdarlıq sistemi, bloklar halində və möhkəm montaj edilmiş parçalardan ibarət olan evlər inşa etmək, qalın şüşədən istifadə etmək, binanın xarici səthlərində çox aksesuardan istifadə etməmək, sığınacaq inşa etmək, ətrafı ağaclandırmaq, daş bloklardan ibarət yüksək divarlı marinalar tikmək.

TUFAN və İLDIRIM baş verdiyi zaman tədbirlər

İldırım o zaman təhlükəlidir ki, qığılcımdan sonra göy gurultusu müşahidə olunsun. Bu halda dərhal təhlükəsizlik tədbirləri görün. Əgər kənd yerindəsinizsə, pəncərə, qapı, baca, ventilyasiya dəliklərini bağlayın. Sobanı yandırmayın. Çünki yüksək temperaturlu qazların müqavimət qüvvəsi aşağı olur. Telefon ilə danışmayın: ildırım bəzən simlərin üzərinə də düşür.
İldırım çaxan zaman elektrik daşıyıcılarına, ildırım keçiricilərə, damdakı novlara, antenaya yaxınlaşmayın, mümkün qədər televizor, radio və digər elektrik cihazlarını söndürün.
Əgər meşədəsinizsə, meşənin alçaq ağaclıq yerinə sığının. Hündür ağacların, xüsusilə şam, palıd və qovaq ağacının yanında gizlənməyin.
Su hövzəsi, yaxud onun sahilində dayanmayın. Sahildən kənarlaşın, hündür yerdən aşağı düşün.
Düzənlikdə və ya daldalanmağa yer olmayan bir ərazidəsinizsə, yerə uzanmayın. Bununla bütün bədəninizi elektrik cərəyanının təsiri altında qoyursunuz. Dayaz bir yerdə, yarğanda və ya digər təbii bir dərinlikdə əyləşin, əlləriniz ilə ayaqlarınızdan tutun.
Əgər tufan sizi idman edən zaman yaxalayıbsa, dərhal idmanı dayandırın. Metal əşyaları (motosikl, velosiped və s.) kənara qoyun və onlardan 20-30 metr aralıda durun.
Əgər tufan sizi avtomobildə yaxalayıbsa, maşından düşməyin. Pəncərə şüşələrini qaldırın və antenanı aşağı salın.

http://fhn.gov.az