“Bu günə qədər Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində biznes qurmaqla bağlı İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinə (KOBİA) daxil olmuş 929 müraciətin 441-i investisiya layihələri, 488-i isə podrat əsaslı layihələrlə bağlı olub”.

Bunu Agentliyin İdarə Heyətinin sədri Orxan Məmmədov Yeni Azərbaycan Partiyasının təşkilatçılığı keçirilən "Qarabağ: Cənubi Qafqazdan dünyaya açılan yeni mənzərə" adlı elmi-praktiki konfransda deyib.

O, həmçinin bildirib ki, müraciətlərin 27%-i tikinti, yenə də 27%-i ticarət və xidmət, 20%-i sənaye, 18%-i kənd təsərrüfatı, 8%-i isə turizm, səhiyyə, təhsil, mədəniyyət, logistika sahələrini əhatə edib.

Bundan başqa, müraciətlərin 111-i Şuşa, 108-i Ağdam, 62-si Füzuli, 49-u Kəlbəcər, 25-i Xocavənd, 25-i Cəbrayıl, 28-i Zəngilan, 21-i Qubadlı, 13-ü isə Laçına investisiya yatırılması ilə bağlı olub. 485 müraciətçi isə Qarabağın istənilən ərazisində biznes qurmaqda maraqlı olduğunu bildirib. Qeyd edək ki, ölkədə qeyri-neft sektoru artıq bir neçə ildir ki, prioritet elan edilsə də, bu sahədə istənilən nəticə əldə olunmur. Qeyri-neft sektorunun, xüsusilə də kənd təsərrüfatı və sənayenin inkişafı, istehsalın genişlənməsi ilə bağlı bir sıra təkliflər səslənsə də, büdcənin gəlirlərinin əsas hissəsini hələ ki, bu sektordan əldə edilən gəlirlər təşkil etmir.

Ölkədə bir sıra sahələrin, o cümlədən kənd təsərrüfatı və sənayenin inkişafında işğaldan azad edilən ərazilərin mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyi deyilsə də açıqlanan statistikadan da görünür ki, investisiya ilə bağlı müraciətlərdə digər sahələr üstünlük təşkil edir.

Bu gün sahibkarlar niyə yenə də kənd təsərrüfatı, istehsal sahələrinə maraq göstərmir?

DİA.AZ-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Pərviz Heydərov Cebhe.info-ya açıqlamasında bildirdi ki, qeyri-neft sektoru ilə bağlı öz əksini tapan rəqəmlər azdır:

“Ümumiyyətlə, həmin statistikada ölkə üzrə götürdükdə tikinti və xidmət sektorunun daha güclü şəkildə inkişaf etdiyi və daha çox yayıldığı əyani olaraq ortaya çıxır. Bu tendensiyanı mənfi hesab eləmirəm və müəyyən mənada təbii qarşılanmalıdır. Ancaq bir məsələ var ki, qeyri-neft sektorunun əsas qolu istehsal sahəsi, sənaye, kənd təsərrüfatı ilə bağlıdır. Hələ neçə illər öncə də ölkə başçısı hökumətin iclaslarında qeyri-neft sektorunun prioritet olduğunu, bu sektorun əsas məqsəd daşıdığını qeyd edərkən, bunun əsas iki qolunun-sənaye və kənd təsərrüfatının daha güclü şəkildə inkişaf etdirilməli olduğunu vurğulamışdı. Onu da qeyd edək ki, əgər söhbət sırf işğal altında olan ərazilərin azad olunması və orada yaradılan yenidənqurma və bərpa işləri, infrastrukturla bağlı mövcud mənzərəni nəzərə alanda ilk olaraq qeyri-neft sektorunun məhz tikinti, xidmət sahələrinin daha çox inkişaf etməyə meyilli olduğunu təbii qəbul etmək lazımdır. Xidmət sekorundan danışanda bir məsələni unutmaq olmaz ki, bu, həm də da turizmin inkişafı deməkdir. Həmin ərazilərin turizm üçün gələcəkdə böyük potensialı mövcuddur. Qeyri-neft sektorunun bu bölgədə inkişafının əsas göstəricilərindən birini məhz turizm sektoru təşkil edəcək. Ona görə də hələlik həmin müraciətlərdə bilavasitə xidmət, tikinti və bu kimi sahələrlə bağlı təkliflərin üstünlük təşkil etməsi ilkin olaraq müsbət dəyərləndirilməlidir”.

Ekspert hesab edir ki, qeyri-neft sektorunun digər əsas qolları olan sənaye və kənd təsərrüfatı üzrə təkliflərin sayının çoxalacağı və yaxın gələcəkdə sahibkarların həmin sektorlarla bağlı regionda inkişafına maraq göstərəcəklərinin şahidi olacağıq:

“Hələlik ilkin prosesdir, burada sahibkarların daha çox və tez gəlir gətirən sahələrə dair təkliflərlə çıxış etmələri, maraq göstərmələri təbii qarşılanmalıdır. Çünki istənilən sahibkar ilk növbədə qoyduğu vəsaitin daha tez bir şəkildə gəlir gətirməsinə çalışır. Bu da kənd təsərrüfatı və sənayedən fərqli olaraq, tikinti və xidmət sektorudur.

Onlar elə bir sahələrdir ki, onlara vəsait yatırdıqdan sonra qısa bir müddət ərzində gəlir götürə bilirsən. Ancaq sənaye və kənd təsərrüfatında investisiyaların nəticələrini əldə etmək üçün bir müddət gözləməyə məcbursan. Həm o ərazilərin yenidən işğaldan azad edilməsi, infrastrukturun yaradılmaqda olduğu, bərpa-yenidənqurma işləri getdiyindən, hələ elə bir məskunlaşmanın, məşğulluq probleminin kifayət qədər həllini tapmadığı bir şəraitdə ilk növbədə tikinti, xidmət, ticarət sektorunun inkişafı daha labüd xarakter daşıyır. Sənaye, kənd təsərrüfatının inkişafını bundan sonrakı mərhələdə gözləmək olar”.