Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərinə gələrək özünü “dövlət naziri” elan edən Ruben Vardanyanın xəyalları suya düşür.
Daha dəqiq desək, Vardanyanla yanaşı, onu himayə edən, qeyri-leqal gəlirlərini artırmaqda yardımçı olan Rusiya və Qərbin bu etap üçün oyunu pozuldu. Ancaq biri üçün az, digəri üçün daha sərt formada.
Bilinir ki, Ruben Vardanyan Kremlin əlindəki oyuncaqdır və Moskva bu vasitə ilə Cənubi Qafqaz üzrə hökumətlərə alternativ qüvvələr formalaşdırır.
Ruben Vardanyanın “Qarabağdakı məşqləri” onu Ermənistana doğru itələyən prosesin yönünü təşkil edir. Yəni o, İrəvan administrasiyasına alternativ və böyük rıçaqlara malik ola biləcək fiqur kimi yetişdirilir.
Ancaq prosesin Azərbaycan torpaqları üzərindən aparılması Bakı üçün qəbuledilməz bir tablodur. Bakı onu da hesablayır ki, Vardanyan kimilərinin Ermənistanda böyük bir nüfuz qazanması gələcəkdə Bakı-İrəvan gündəliyinin Moskva tərəfindən tormozlanmasına şərait yarada bilər.
Deməli, Vardanyanın Qarabağdakı qondarma vəzifəsindən azad edilməsi Bakının diktələrinin nəticələri kimi qəbul edilməlidir.
Vardanyan isə hələ də Qarabağda qalacağını deyib, ancaq hər keçən müddətdə Azərbaycanın onu zərərsizləşdirmək üçün xeyli effektiv addımlar atacağına şübhə yoxdur.
Vardanyanın yerinə təyin olunan separatçıların “baş prokuroru” Qurgen Nersisyanın siyasi xarakteri maraq doğurur.
Bu xarakter, təbii ki, erməni xislətindəki dəyişməz prinsipləri saxlayıb, ancaq Vardanyanın kreslodan düşürülməsi fonunda ən azından Azərbaycanla Qarabağ erməniləri arasındakı təmaslara menəə yaradan tel qırıldı.
Qurgen Nersisyan vəzifə cəhətdən Vardanyanın yerinə gəldikdən sonra Rusiya və Qərb onu öz qucağında oturtmağa cəhdlər edərək bundan növbəti mərhələlərdə Azərbaycana qarşı yararlanmağa çalışa bilərlər.
Ancaq yuxarıda qeyd etdiyimiz bir xüsusiyyət, yəni Nersisyanın siyasi bağları məsələnin rəngini qarışdırır.
Nersisyan haqqında hərtərəfli, genişspektrli məlumatlar azdır, sadəcə, iddia olunan budur ki, o, nüfuzlu milyarder Corc Sorosun şəbəkəsi ilə təmasdadır.
Nikol Paşinyanın özünün də Sorosla əlaqələrinə dair iddialar az deyil, bu məqamları nəzərə alsaq, Nersisyanın Qarabağdakı “karyerası”nın perspektiv xətti şübhəli məqamları göz önündə canlandırır.
Gözlər bu nöqtəni daha çox görür ki, Vardanyan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında Münhendə keçirilən görüşdən sonra “vəzifə” pilləkənindən yıxıldı.
Gümanla, Qərb Vardanyanı əvəz edən şəxs kimi Qurgeni tövsiyə edib. O mənada ki, Nersisyan Azərbaycanın şərtlərini qəbul etməyə, Bakının gündəliyi ilə hərəkət etməyə daha açıq biridir. Ancaq Cənubi Qafqazda Rusiyanın təsirləri daha geniş olduğundan sonrakı gedişat maraq doğurur.
Azərbaycan proseslərdə manipulyasiyaya yol verilməməsi üçün əlindən gələni edəcək və mümkün variantlardan biri kimi Qarabağdakı erməni icması ilə təmasları intensiv fazaya keçirəcək.
Bakı bu istiqamətdə Qərbə də şərtlərini qəbul etdirmiş kimi görünür, amma kartlar dəyişsə, ssenarilər də fərqli məcraya yönələ bilər.
Aqşin Kərimov