Ermənistanla Qarabağı birləşdirən yeni marşrut artıq istifadədir. DİA.AZ “Yeni Müsavat”a istinadla xəbər verir ki, avqustun 31-də yayılan videokadrlar da təzə yolun açıldığını təsdiqləyir. Ermənistandan Xankəndinə gediş-gəliş bundan sonra həmin yoldan olacaq və Azərbaycan bu işi 10 ərzində yekunlaşdırıb təhvil verdi. Ona görə də rus hərbçiləri yeni Xankəndi-Gorus marşrutunun 4,7 kilometrlik hissəsinə yerləşdirilib. Bu haqda erməni mətbuatına separatçıların nümayəndəsi Viktoriya Petrosyan məlumat verib. Onun sözlərinə görə, yeni marşrutun Ermənistanı erməni əhalisinin yaşadığı Azərbaycan əraziləri ilə birləşdirən bu hissəsi tamamilə asfaltlanıb və Xankəndi-Gorus-Laçın yolu kimi fəaliyyət göstərəcək. “Yeni marşrut artıq fəaliyyətdədir, dəhlizin əsas hissəsinin tikintisi başa çatana qədər fəaliyyət göstərəcək. Artıq orada rus sülhməramlıları yerləşdirilib və yola nəzarət edirlər”, - V.Petrosyan bildirib.

Paralel olaraq isə Xankəndidəki separatçı rejim sentyabrın 2-nə hazırlaşır. Bu tarixdə qondarma “müstəqilliyin” elan olunmasının 31 illiyini qeyd etmək planlaşdırılır. Erməni mediası yazır ki, “artsax milli assambleyasının” bütün fraksiyaları sentyabrın 2-də bir sıra tədbirlər təşkil edəcəklər. Ötən il yasa batan, matəm kimi qeyd edən, məzarlara gül qoymaqla “müstəqilliyi” qeyd edən separatçılar bu ilə bayram nəzərdə tutur. Amma necə bir bayram - ötən ildən bu günə qədər Laçın şəhərini, Zabux, Sus kəndlərini, Fərrux, Qırxqız, Sarıbaba, Buzdux kimi strateji yüksəklikləri itirərək...

O da bildirilir ki, sentyabrın 2-də, saat 17:30-da Xankəndinin bütün sakinləri və qonaqları Azadlıq meydanından başlayacaq yürüşdə iştirak etməyə dəvət olunur. Yürüşdən sonra mitinq keçiriləcək. Yeri gəlmişkən, elə avqustun son günündə də Xankəndi erməniləri ayağa qalxaraq aksiya keçiriblər. Etirazçılar separatçı rejimin rəhbərindən qondarma “maliyyə”, “təhlükəsizlik şurası” və “nazirlər kabineti” rəhbərlərinin istefaya göndərilməsini tələb ediblər. Bundan əlavə, aksiya iştirakçıları Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanı da istefaya çağırıblar. Amma Paşinyan müharibədən sonra heç zaman Xankəndinə, Qarabağa ayaq basmayıb. Həmçinin ölkənin digər yüksək rütbəli rəsmiləri əvvəlki illərdən fərqli olaraq, “müstəqillik tədbirlərində” iştirak etmək üçün Xankəndinə gəlməyiblər. Ötən illərdə Ermənistan rəhbərliyi “bayramda” mütləq Qarabağa gedirdi, hərbi paradlarda və s. iştirak edirdi. Bakı isə belə bir sarsaq anti-Azərbaycan toplaşmasına qarşıdır. Bizim ərazilərimizdə hansısa kukla “respublika”nın günü ola bilməz. Özləri də bunu anlayırlar, getdikcə halqanın daraldığını görürlər, bununla belə, terorçu rejim beyni zəhərlənmiş əhaliyə mənasız ümidlər verməkdə davam edir.

Son xəbərlərə görə, 2 sentyabr planları ilə əlaqədar Xankəndinə gələnlər ciddi yoxlamadan keçirilir, qeydiyyatı olmayanlar Qarabağ istiqamətinə buraxılmır. İsveç jurnalisti Rasmus Kanbök da tvitter hesabında yazıb ki, rusların müvəqqəti yerləşdiyi ərazilərə xarici vətəndaşların girişi qadağan edilib. O, Xankəndinə səfər etmək üçün Qarabağdakı separatçılara müraciət edib. Jurnalistə bildirilib ki, giriş icazələrinin verilməsi qeyri-müəyyən müddətə dayandırılıb. Hətta belə iddialar var ki, ilin sonunadək Xankəndidə Azərbaycan bayrağının dalğalanması və Prezidentin xüsusi nümayəndəsinin orada oturması da reallaşa bilər. O halda Araik və dəstəsi hələ də nəyə ümid edir? Bu arada İrəvandan Xankəndinə gedərkən Qarabağ separatçı ordusunun keçmiş komandanı Mikayel Arzumanyan da həbs edilib. O, Ermənistan İstintaq Komitəsinin təklifi ilə həbs edilib. Arzumanyan Azərbaycan Ordusunun sələfi Cəlal Arutyunyanın maşınına hücumundan sonra Qarabağ separatçı ordusunun komandanı təyin edilib. O, Şuşanın “müdafiəsinin yaxşı təşkil edilməməsi”ndə görə ittiham edilir. Yəni Paşinyan Qarabağda məğlubiyyəti artıq uydurma rejimin və onun silahlılarının üzərinə yıxmaqdadır. Bu gedişlə başıpozuq “artsax” rəhbərliyi kimə güvənməkdədir?

Politoloq Elxan Şahinoğlunun sözlərinə görə, Ermənistan müxalifəti Paşinyanla yanaşı Qarabağ separatçılarının lideri Arutyuntunyandan da narazıdır: “Müxalifət təmsilçiləri açıq deməsələr də, İkinci Qarabağ müharibəsindəki məğlubiyyətdə Araik Arutyunyanın da məsuliyyət daşıdığı qənaətindədirlər. Paşinyan vaxtilə əlindən gələn etdi ki, ”Dağlıq Qarabağda prezident seçkisində" Araik Arutyunyan qələbə qazansın. Paşinyan Arutyunyanla ortaq hərəkət edirdi. Ancaq İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Araik Arutyunyan Nikol Paşinyandan məsafə saxlamaq məcburiyyətində qaldı. Ermənistanın radikal müxalifətinin Qarabağdakı adamı isə separatçıların “təhlükəsizlik şurasının katibi” Vitali Balasanyandır. Ermənistan müxalifəti Paşinyanı devirə bilmədi, növbə Araikə çatıb. Müxalifət onu Balasanyanla əvəzləmək istəyərdi. Amma elə bilirlər ki, bu nəyisə dəyişəcək. Arutyunyan olmasın, Balasanyan olsun, mühasirə daralmaqda davam edəcək".

Bakı Politoloqlar Klubunun rəhbəri Zaur Məmmədovun sözlərinə görə, bugünlərdə “Gallup” sorğu mərkəzinin keçirdiyi sorğuya əsasən Ermənistandan Qarabağa müharibədən sonra səfər edənlərin sayı azalıb: “Müharibəyə qədər 56% respondent Qarabağa səfər etdiyini bildirib, müharibədən sonra cəmi 12% respondent gedib. Həmin 12 % Qarabağ erməniləri və bəzi aktivistlərdir. Bu gün heç bir erməni Qarabağda azərbaycanlıya qarşı vuruşmağa cürət sahibinə malik deyil. Beləliklə, sorğular Ermənistanda milli ruhun tənəzzülə uğradığını, yerli ermənilərin Qarabağ ermənilərinin problemləri ilə maraqlanmadığını, özlərini hayların qəhrəmanları sayan terrorçu Robert və Serjin ictimaiyyətdə zərrə qədər imicə malik olmadıqlarını göstərir”.

Siyasi şərhçi Asif Nərimanlı bildirir ki, sülhməramlıların müvəqqəti nəzarətində olan ərazilərdəki ermənilərin qaz, elektrik, internet xətləri üzərində Bakının nəzarəti güclənib, Laçın yolunun alternativ marşruta keçməsi ilə də bu kommunikasiyalardan böyük ölçüdə məhrum olacaqlar: “Sərsəng su anbarından istifadə etdikləri suyun da kəsilməsi erməni əhalini tamamilə çıxılmaz vəziyyətə sala bilər. Amma bu, Azərbaycanın Qarabağdakı etnik erməniləri öz vətəndaşı kimi qəbul etmək siyasətinə uyğun deyil. Bunu etmək erməni əhali arasında ”Azərbaycan “soyqırımı” törədir" rəyinin yaradılması baxımından İrəvana da, Moskvaya da, Qarabağda qalan separatçılara da sərf edir. Belə addım Bakıya qarşı kənar təzyiqlərin güclənməsinə şərait yarada bilər. Azərbaycan “erməni vətəndaşlarının” suyunu kəsmir, əvəzində su bölgüsü ilə Sərsəng anbarından istifadəyə nail olur. Sərsəngə nəzarət əməliyyatla bərpa edilsəydi belə, ruslar ermənilərin suyunun kəsilməməsinə nail olmaq üçün hər şeyə əl atacaqdılar. Və ən əsas məqam görüş haqda məlumatda sülhməramlıların iştirakına dair heç bir qeydin olmamasıdır. Bu, separatçıların “tərəf” kimi qəbul edilməsi yox, Əliyevin dediyi kimi, Qarabağdakı ermənilərlə birbaşa təmasın qurulması deməkdir, İrəvansız və Moskvasız... Bakı daxili məsələsini vasitəçisiz həll etməlidir".

Ekspert Ramiyə Məmmədova deyir ki, Azərbaycan nəinki Xankəndidən, artıq Zəngəzurdan danışır: “Bakı üçün Xankəndi daxili mövzudur, onu mərhələli həll etməyi planlaşdırır. Biz Zəngəzur dəhlizi tələb edirik və çox strateji bir nəticə əldə etməyi hədəfləmişik. Ona görə Xankəndi mövzusu artıq lokal, məhəlli problem kimi qalıb və onu həll etməyə çalışırlar. Bəli, sentyabrın 2-də hansısa yürüş mümkündür, bəyanatlar, çağırışlar, İrəvandan gələn müxalifətçilərin iştirakı da gözləniləndir. Amma onlar gedişatı izləyirlər və sönmüş ocağın külü ilə oynadıqlarını başa düşürlər. Qarabağdan ermənilərin köçü qarşıdakı dövrdə daha da sürətlənəcək. Bunu Rusiya istəməsə də, erməni əhalisinin sabaha ümidi qalmayıb. Bir neçə min erməni qala bilər ki, bizim bayrağımızın altında yaşamaqla barışacaqlar. Həmin dövrdə bölgəyə beynəlxalq diqqət artacaq, ABŞ və Fransa erməni əhalisinin hüquqlarından dəm vurmağa başlayacaqlar, Bakını nədəsə ittiham etməyə çalışacaqlar, amma Azərbaycan Xankəndi ermənilərinə yaxşı həyat təmin etməklə Qərbin ağzını yummağı bacaracaq”.