MÜDAFİƏ ETMƏK MİSSİYASI

Prezident onları təltif etdi - FOTO

Ermənistanda hərbi qiyam və çevriliş ssenarisi önə çıxır: Qarabağ klanı ordunu İrəvanın "işğal"ına çağırır

Əliyev - Putin görüşməsinə dair yeni və heyrətamiz görüntülər - Rusiya mediası İNDİ YAYDI - VİDEO

Entoni Blinken Prezident İlham Əliyevə zəng edib

Bakı “soyuq müharibə”dən çəkinmir: Azərbaycanı hədəf alan dövlətlərə sərt xəbərdarlıq edilib

Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - FOTO

İlham Əliyev və Olaf Şolts mətbuat konfransı keçirirlər

Azərbaycan və Almaniya liderlərinin təkbətək görüşü başa çatıb - YENİLƏNİB

MÜDAFİƏ ETMƏK MİSSİYASI

Medeniyyet

Oxunub: 475

14 avq 2021 | 00:03

Yaşasaydı, bu gün 69 yaşı tamam olacaydı...

Boğazındakı qan izləri olan bu şəkil özünün təklifi ilə çəkilməyib. Humanist xarakterli Eldəniz bəyin xahişi ilə çəkilib. İbrahim bəy heç zaman yazıq görünməyi sevməzdi. Onun güclü də olmaq kimi ultraiddiası yox idi. O, yalnız ədalətli olmaq və eləcə də görünmək istəyirdi. Bu onun öz obrazı idi. Missiya seçdiyi obrazı. Türk tarixindən gələn, sufizmdən süzülən və həqiqəti siyasətdə axtaran ictimai xadim idi.

Biz bəzən milli mübarizə adlı “ağacın” çiçəklərindən danışırıq, amma köklərindən söz açmırıq. Milli müstəqlliyin ölkəmizə qazandırdığı üstünlüklərlə fəxr edirik, amma onu bizə qazandıranları yada salmırıq. Millətimizin müstəqllik “ağacının” köklərindən idi İbrahim İbrahimli. Müstəlliyik Aktına imza atan 41 nəfərin içərisində imzası var idi. Təkcə imza atmadı, səsin duyurmadı. Sonradan müstəqil dövlətin necə demokratik etmənin yürüşünə çıxdı. Fiziki ömrün ona verdiyi son gününə qədər bu yolunda yolçusu oldu. Yol insanı idi, İbrahim bəy! Öz yolu olan idi. Heç vaxt yoldan çıxmadı. Onun qədər hansı sayda yolunu belə sabitqədəmliklə yürüyən oldu?!
Bir yaddaşınızda axtarış aparın...

İbrahim bəyin siyasət insanı olmasına baxmayarq mən hər zaman ona yüksək keyfiyyətli mənəviyyat insanı kimi baxırdım. Həqiqətən mənəviyyat insanın əldə etdiyi mənəvi zənginlikdir. Buna bütün növ zənginliklər daxildir. Mənəvi zənginlik heç bir zənginliyə qarşı deyil və əslində bütün növ kasıblığa qarşı şıxır. O, bu mənada zənginliyin əlyehinə deyildi, sadəcə gəlir “piroqunun” bunca ədalətsiz paylanmasına qarşı idi. Məhz bu mənada İbrahim bəy daha çox kasıbların dostu sayılırdı.

İbrahim bəyin siyasi mübarizəsində bir sözlə assosasiya edən söz desəm, birinci yerdə “güzəştsiz” ifadəsin xatırladaram. Onun güzəştsiz insan obrazına yüzlərlə faktlar var. Çağdaş filosoflardan sayılan Oşonun “Qızıl külçələr” əsərində güzəştlə bağlı bir məqam var: “Heç vaxt güzəştə getməyin. Güzəştə getmək mənim xarakterimə ziddir. Ətrafımızda o qədər güzəştə gedən bədbəxt adamlar var ki, onlar güzəşt etdikləri üçün özlərini bağışlaya bilmirlər. Onlar bilirlər ki, güzəştə getməyə cəsarət ediblər, amma bununla qorxaqlıqların sübut ediblər. Onlar öz nəzərlərində uğursuzluğa düçar olublar, şəxsi ləyaqət hissini itiriblər. Bax, güzəştə getmək buna gətirib çıxarır.” İbrahim bəy, belə fikirləri özünə həyat kredosu seçdiyi üçün fərqli olmaq istəmədi və fərqli ola bilmədi. Bu da onun ləyaqətlə yaşaya bildiyi nümunəvi bir həyat hekayəsi oldu.

İbrahim bəy dara düşənin yanında olmağı missiya seçən ideologiya adamı idi. Məhbus həyatı yaşayanalara xüsusi həssaslığı ilə seçilirdi. Fuad Qəhrəmanlı, Seymur Həzi, Leyla Yunus və digər siyasi məhbuslara haqqında ədəbi-psixoloji portretləri onun qədər sanballı interpretasiya edən görmədim. Fədakarlıq edənlərə siyasi sərmayə qoyurdu. Özü də bunu heç bir qarşılıq güdmədən, minnətdarlıq gözləmədən edirdi. Çünki onun fitrətində təmənnasızlıq var idi. Ona görə təmənnalı çevrələrdə özünü görmürdü və özü oradan uzaq dururdu. Bu onun özünəməxsus xarakteri idi.

Təslimiyyət sözü onun leksikonunda ola bilməzdi. Siyasi mübarizəsində deyil, orqanizmasında zaman-zaman baş qaldıran çeşidli xəstəlikləri qrip əhəmiyyətli xəstəlik kimi çiynində daşıyırdı. Ürəyində yükə çevirmirdi. Məhbus həyatı yaşadığı zamanlarda hipatit xəstəliyinə yoluxmuşdu. Müalicəsi üçün beynəlxalq təşkilatlar xaricdə dəstəyini ifadə etsədə orada qalmasına razılıq verməmişdi. Amma məhdud imkanları ilə təkbaşına onun öhdəsindən gəlməyə çalışırdı. Bir dəfə də olmuş-olsa xəstəliyi ilə bağlı şikayətin heç duymadım. Çətinliklərindən bəhs etmədi. Belə mətanətli və mərd xüsusiyyəti ilə sızlamadan yaşadı. Şəhərin mərkəzindəki mənzilini satıb neft buruqlarını öz əhatəsinə cəmləyən Balaxanın küçəsi-məhəlləsi olmayan ucqar bir yerinə köçdü, amma bunu “hava təmizliyi” kimi adi qərarla bağladı. Hər dəfə onu evindən götürmək üçün gedəndə yol labrinti məni hövsələdən çıxarırdı. Tozlu-torpaqlı küçələrdən evinə tərəf istiqamət alanda səliqəli geyimdə üstünə toz qondurmayan bəyi görürdüm. Bu zaman ciyərimdə Balaxanın neft qoxusunu günəşin sübh zamanlarındakı aydın havası ilə əvəzləndirirdi.

Azərbaycanın böyük siyasətində onunla olduğun yaxınlıq məsafəsini heç kimlə müqayisə edə bilmirəm. Bütün mövzularda həmsöhbət olmağı bacaran insan idi. Bu qədər populyarlıq fonunda ifrat səviyyədə sadəlik nümunəsin yarada bilmişdi. Əgər hər hansı bir təsadüf nəticəsində gecə saatlarında onunla söhbət etmək üçün çay içmək mesajını yazanda belə ona diqqətsiz qaldığın xatırmadım. Qarşısındakı insanı utandıracaq qədər sadəlik edirdi.

Mən bəzi məsləhətlərimi onunla edirdim. Onun rəyinə çox hörmətlə yanaşırdım. Qərarlarımda fikrini nəzərə almağa çalışırdım. Çünki emosiya ilə reaksiya vermirdi. Böyük həyat təcrübəsi var idi. Keçməkeşli həyat yaşamışdı. Həyat labrintlərinin dolanbaclarından çox uğurla çıxmaq özkeçmişi var idi.

Ədəbi prosesləri çox yaxından təqib edirdi. Yeni ədəbi əsərləri müzakirə edərdik. Ədəbiyyata yenəcə gələn müəllifləri çox yaxından tanıyırdı. Bəzi ilə dostluq, yaxınlıq əlaqələri var idi.

Hər dəfə müxalif siyasi düşərgədən “yarpaq tökümü” başlayanda onun motivlərinin detallarını belə qərəzsiz müzakirə edərdik. Mənim söylədiyim səbəblər içərisində insanların monoton həyat tərzindən tutmuş mübarizədə “tənəffüs” almaq fürsətinin olmamasına qədər bir neçəsin göstərirdim. “Çörək kəsmənin” əsiri olmamaqla əslində insanları süfrə arxasındakı səmimi ortamda qəlb boşaltması yaxşı ənənədir. Biz bunu İbrahim bəylə tez-tez edirdik. İbrahim bəy, həm yüksək süfrə mədəniyyəti, estetik zövqü olan insan idi. “Köhnə Bakı”da şərabın dadından, Novxanıdakı “Balıqçı”nın farelindən, Sumqayıt bulvarındakı “Yede”nin püyrəngi çayına qədər fərqli məkanlarda maraq təəsuratlarım qaldı. Hər dəfə “Şərəfə!” deyəndə onu nəzərdə tuturdum.
İndi isə bu nekroloqu onun şərəfinə yazmalı oldum...

Məmməd Talıblı.