Ölkənin əsas iqtisadi gəlirlərinin özəyini təşkil edən sahələrdən biri də Gömrükdür ki, burda uzun illərdir vəziyyət ürəkaçan deyil. Ölkə rəhbərliyinin post müharibə dövründə iqtisadi göstəricilərin güclənməsinə çalışması ilə yanaşı bu sahədə olan problemlərin hələ də hökm sürməsi sözün əsl mənasında əksmütənasiblik təşkil edir.

Bütün sahələrdə aparılan kadr və struktur islahatları, yeni sistemlərin tətbiqi və sairə hallar Gömrük sistemindən yan keçir və köhnə sistem - süründürməçilik, artıq qiymət, monopoliya kimi əks təsirli faktlar hələ də qalmaqdadır və güclənməkdədir.



Ümumiyyətlə, iqtisadi inkişafın əsas göstəricisi ƏDV-dir. Bildiyimiz kimi, əlavə dəyər vergisi həm daxili istehsaldan, həm də idxaldan toplanır. İdxaldan olan ƏDV bu illər ərzində 2,5 dəfə artıb, ancaq ölkənin daxilində toplanan ƏDV təqribən 10 faiz azalıb. Hökumətin apardığı gömrük siyasəti daxili istehsalı qorumaq baxımından hədəfinə çatmayıb. Həm də, vətəndaşlar müxtəlif mallar aldıqda görürlər ki, həmin malların əksəriyyətinin 70-80 faizi daxildə deyil, xaricdə istehsal olunub. Bütün bunlar onu göstərir ki, gömrük orqanlarının əsas funksiyası olan daxili istehsalı stimullaşdırmaq, qorumaq hədəfi yerinə yetirilməyib.



İkinci bir məsələ fiskal siyasətlə bağlı olan hissədir. Bildiyimiz kimi, ölkədə fiskal siyasəti Vergilər Xidməti aparır. Gömrük Komitəsinin topladığı vəsaitlərin təqribən 78 faizi idxaldan olan ƏDV, aksiz vergisi və yol vergisidir. Adından da gördüyümüz kimi, bunlar hamısı vergilərdir və bu vergilər gömrük orqanlarının topladığı vəsaitlərin strukturunda təqribən 78 faizdir. Vergini iki qurum toplamamalıdır. Vergi və fiskal siyasət eyni mərkəzdən aparılmalıdır.

Aparılırmı və ya sualı başqa formada qoysaq bu siyasətin aparılmasına kimlər və necə mane olur?

Ötən günlərdə silsilə olaraq xarici istehsal olan mebellərin ölkə gömrüyündə hansı formada və hansı yollarla rəsmiləşdirildiyi barədə məlumat vermişdik. Bir daha qısaca olaraq deyək ki, bu bahalı məhsullar Bakı Baş Gömrük İdarəsində rəhbər şəxslərin dəstək və köməyi ilə alışı çox aşağı qiymətə göstərilməklə rəsmiləşdirilir və nəticədə ortaya cox ciddi hallar çıxır...



1. Ölkə büdcəsinə küllü miqdarda ziyan vurulur
2. Yerli istehsal çökdürülür
3.Bu işlə məşğul olan diğər sahibkarların bazardan çıxarılması prosessi sürətləndirilir.



Dövlət Gömrük Komitəsi strukturuna daxil olan Bakı Baş Gömrük İdarəsi və onun rəhbəri Kənan Məmmədov sələflərinin yolunu davam etdirir və bu işin sürətlənməsinə hər vəchlı çalışır, öz şəxsi büdccəsini böyüdür.

Ölkəyə mebel idxal edən milyonluq dövriyyəyə malik şəxs və şəxslər, Gömrük rəsmiləri ilə əl-bir olan sahibkarlar 100 min manatlıq mebelləri ölkə gömrüyündə 10-15 min manata rəsmiləşdirirlər. Nəticədə qəpik-quruş vergi yaranır ki, ƏDV sıfıra endirlir, büdəcnin beli qırılır.

Bakı Baş Gömrük İdarəsindəki mebel oyunu hələ də davam edir və İdarə rəisi Kənan Məmmədov sükanı daha da bərk tutmaqla yeni metod və sistemləri işə salaraq qanunsuz fəaliyyət göstərən şirkətlərin sayının çoxalmasına şərait yaradır. Kənan Məmmədov özünə lazım olan vəziyyəti stimullaşdırmaq üçün yaxın qohumu Sənan adlı şəxsin və diğərlərinin əməyindən məharətlə istifadə edir. Bu barədə dəfələrlə yazılsa da, prosessin qarşısı alınmır və bu şəxslər heç də narahat görünmürlər.

Təbii ki, bunlar hamısı qeyri-şəffaf idarəetməyə gətirib çıxarır. Dövlətin vəzifəsi vətəndaşın daha yüksək rifahını təmin etməkdir. Ancaq gömrük siyasəti dövlətin bu siyasətini ciddi şəkildə zədələyir və zədələməkdə davam edir.Bizimxeber.az