Yaxın Şərqin dəyişən xəritəsi - Kimlərə nə düşəcək?

"Yaxın Şərqdə böyük güclərin maraqlarına cavab verən yeni hərbi-siyasi ittifaqlar yaranacaq".
Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında konfliktoloq Azər Hüseynov Yaxın Şərqin gələcək mənzərəsinin necə olacağını şərh edərkən deyib.
Azər Hüseynov bildirib ki, Yaxın Şərqdə son dövrlərdə baş verən hadisələr, xüsusilə İsrail ilə HƏMAS arasında artan gərginlik, regionda yeni geosiyasi dəyişikliklərin əlaməti kimi qiymətləndirilir:
"ABŞ, bölgədəki mövcud güc balansını yenidən formalaşdırmaq üçün Türkiyə və ərəb ölkələri ilə əməkdaşlığı gücləndirməyə çalışır. Bu strategiyanın məqsədlərindən biri, HƏMAS kimi assimetrik aktorların təsirini azaltmaqdır. ABŞ, Türkiyə və ərəb ölkələri arasında siyasi və iqtisadi əlaqələrin dərinləşdirilməsilə bölgədə transmilli sərmayənin də maraqlarına uyğun olan sabitliyin təmin edilməsinə çalışır".
Ekspertin fikrincə, bu əməkdaşlıq, təhlükəsizlik sahəsində də özünü göstərə və regionda böyük güclərin maraqlarına cavab verən hərbi-siyasi ittifaqlar yarana bilər:
"HƏMAS kimi qrupların fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması üçün birgə əməliyyatlar və kəşfiyyat məlumatlarının paylaşılması planlaşdırılır. Regionda böyük aktorların maraqlarına uyğun olan sabitliyi təmin etmək məqsədilə yeni hərbi və siyasi ittifaqların qurulması mümkündür. ABŞ, bölgədə əsas aktorlardan biri olaraq qalır və bu ölkə yeni strategiyalarla nüfuzunu artırmağa çalışır. Türkiyə isə coğrafi mövqeyi və tarixi əlaqələri sayəsində Yaxın Şərqin geosiyasi dinamikasında mühüm rol oynayır. Bundan əlavə, Rusiya və Çin kimi güclər də regionda öz təsirlərini genişləndirmək üçün müxtəlif siyasi və iqtisadi vasitələrdən istifadə edirlər".
Həmsöhbətimiz qeyd edir ki, Türkiyə Yaxın Şərqdəki proseslərdə strateji mövqeyə malikdir:
"Onun NATO üzvü olması və regiondakı hərbi gücü, ABŞ və digər Qərb ölkələri üçün əhəmiyyətli bir tərəfdaş halına gətirir. Bundan əlavə, Türkiyənin ərəb ölkələri ilə tarixi və mədəni əlaqələri, onu bölgədəki diplomatik təşəbbüslərdə açar rolunda çıxış etməyə imkan verir. Nəticə etibarilə, Yaxın Şərqdə baş verən son proseslər, bölgədə yeni geosiyasi konfiqurasiyaların formalaşmasına səbəb olur və Türkiyə bu dəyişikliklərdə əsas aktorlardan biri kimi ön plana çıxır".
Azər Hüseynov bildirib ki, İsrailin bölgədə rolu isə assimetrik oyunçuların hərbi qanadlarını aradan qaldırmaqdan ibarətdir:
"Təl-Əviv ABŞ ilə birlikdə əsasən assimetrik oyunçuların hərbi qanadlarını ortadan qaldırmaq istəyir. Son hadisələr onu deməyə əsas verir ki, assimetrik oyunçuların bölgədə fəaliyyəti bir çox böyük oyunçunun planlarını poza bilir. Bununla belə, Yaxın Şərqdə bir həqiqət var. Fələstin xalqı sülh şəraitində yaşamasa və onun dövlət olma hüququ təmin edilməyincə bölgədə tam sabitlik mümkün olmayacaq".
Qeyd edək ki, bir il 4 aydır Yaxın Şərqdə cərəyan edən proseslər bölgədə mühüm dəyişikliklərin ola biləcəyindən xəbər verir. HƏMAS və "Hizbullah" kimi iranpərəst proksi qüvvələr artıq demək olar zərərsizləşdirilib. Suriyada çoxillik Əsəd diktaturasına son qoyulub. Nəticədə İranın bölgədəki mövqeyi xeyli zəifləyib. Rusiya da indiki halda bölgəyə əvvəlki tək təzyiq etmək imkanında deyil. Yaranmış fürsətdən isə ABŞ, Türkiyə və İsrail kimi dövlətlər istifadə etməyə çalışır və onlar bu istiqamətdə ümumən müəyyən uğurlar da əldə ediblər. Prosesin gedişaatı belə deməyə əsas verir ki, yaxın gələcəkdə Yaxıın Şərqin mənzərəsi xeyli dərəcədə dəyişəcək.

Bu gün, 16:12
Prezident onları təltif etdi - Sərəncam
Bu gün, 16:08
Prezident Rüfət Mahmuda yüksək vəzifə verdi
Bu gün, 16:00
Əhaliyə XƏBƏRDARLIQ - Bu halda qazlarınız kəsiləcək
Bu gün, 15:30
20 yanvar dairəsində tıxac problemi necə həll olunacaq?
Bu gün, 14:22
"Sevgililər günü"nə olan hava proqnozu: intensiv yağış yağacaq
Bu gün, 13:49
"Sputnik-Azərbaycan" bağlanır: Bakı bərabərsizliyi aradan qaldırır
Bu gün, 13:41
İlham Əliyev Belarusun yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - Yenilənib
Bu gün, 12:32
Qarabağ erməniləri haqda fikirləri qalmaqal yaratdı - “Üzr istəsin!”
Bu gün, 12:28
Dünənki zəng dünyada nəyi dəyişəcək? - Avropa xəyanət adlandırır...
Bu gün, 12:23
"Cılız düşüncəlisən!" - Ermənistan parlamentində ara qarışdı
Bu gün, 12:20
Azərbaycan Ermənistandan tam təzminat tələb edir
Bu gün, 11:54
Prezident vergi forumunun iştirakçılarına müraciət edib
Bu gün, 10:52
İlham Əliyev Belarusun yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib
Bu gün, 10:48
Prezident Paraqvayın yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib
Bu gün, 10:44
Tramp Putinlə bu ölkədə görüşmək istəyir
Bu gün, 10:40
Ceyhun Bayramov Almaniyaya işgüzar səfərə yola düşüb
Bu gün, 10:35
Tramp-Putin danışığının DETALLARI: Kimlər itirəcək...
Bu gün, 10:32
İlham Əliyev Birol Akgünün etimadnaməsini qəbul edib
Bu gün, 09:55
Lirə ucuzlaşdı, avro və rubl bahalaşdı - Günün məzənnəsi
Bu gün, 09:43
Trampdan Ukraynanın məğlubiyyətini bildirən bəyanat
Bu gün, 09:38
ABŞ Dövlət katibi Yaxın Şərqə ilk səfərini edəcək
Bu gün, 09:00
Sürücülər qanunsuz cərimənin ləğvi üçün nə etməlidir? - İZAH
Dünən, 19:09
Prezident ona yüksək VƏZİFƏ VERDİ
Dünən, 16:00
Əsəd rejimi dolları belə çap edirmiş - FOTO
Dünən, 15:30
Qərbin yeni planı: rus neftini daşıyan tankerləri ələ keçirmək
Dünən, 14:22
İsraillə sərhəddə olan orduya döyüş hazırlığı əmri verildi
Dünən, 13:48
İlham Əliyevin Somali Prezidenti ilə lanç əsnasında geniş tərkibdə görüşü olub